หน่วยที่ 2 แสงและการเคลื่อนที่ของแสง
กฎการสะท้อนแสง มี 2 ข้อ
1. รังสีตกกระทบ รังสีสะท้อน และเส้นปกติ อยู่ในระนาบเดียวกันเสมอ
2. มุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน
ข้อควรจำ
รังสีตกกระทบ คือแนวเคลื่อนที่ของแสงที่ตกกระทบผิวสะท้อน
รังสีสะท้อน คือ แนวเคลื่อนที่ของแสงออกจากผิวสะท้อน
เส้นปกติ หรือเส้นแนวฉาก คือ เส้นที่ลากตั้งฉากกับผิวสะท้อน ตรงตำแหน่งที่รังสีตกกระทบ
มุมตกกระทบ คือ มุมที่รังสีตกกระทบทำกับเส้นปกติ
มุมสะท้อน คือ มุมที่รังสีสะท้อนทำกับเส้นปกติ
ภาพ ( Image) หมายถึง ลักษณะที่ปรากฏแก่นัยน์ตาซึ่งเกิดขึ้นเนื่องจาก รังสีสะท้อนหรือรังสีหักเหจากวัตถุมาตัดกัน หรือเหมือนหนึ่งว่ามาตัดกัน ถ้ารังสีตัดกันจริง เกิดภาพจริง ซึ่งสามารถใช้ฉากรับได้ แต่รังสีเสมือนหนึ่งว่าตัดกัน จะได้ ภาพเสมือน ซึ่งไม่สามารถใช้ฉากรับภาพได้
กระจก (Mirror) แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือกระจกเงาราบและกระจกเงาโค้ง
กระจกเงาราบ (Plane mirror) มีลักษณะด้านหลังฉาบด้วยเงิน หรือปรอท ภาพที่ได้จากกระจกเงาระนาบ เป็นภาพเสมือนหัวตั้ง อยู่หลังกระจก มีระยะภาพเท่ากับระยะวัตถุ และขนาดภาพเท่ากับขนาดของวัตถุ ภาพที่ได้กลับซ้ายเป็นขวา ซึ่งเรียกว่า ปรัศวภาควิโลม
การเขียนทิศทางเดินของแสง เพื่อหาตำแหน่งภาพที่เกิดจากกระจกเงาระนาบ
กรณีที่ 1 เมื่อวัตถุเป็นจุด
กรณีที่ 2 เมื่อวัตถุมีขนาดที่ปลายบนและปลายล่างของวัตถุ ให้ดำเนินการเหมือนกรณีที่ 1
กรณีที่ 3 การเขียนภาพของวัตถุที่กำหนดตำแหน่งตามาให้
- กำหนดตำแหน่งและขนาดของภาพโดย ระยะภาพ = ระยะวัตถุ
ขนาดภาพ = ขนาดวัตถุ
- ที่ปลายสุดของภาพ เขียนรังสีสะท้อนเข้าสู่ตา
- ที่ปลายสุดของวัตถุ เขียนรังสีตกกระทบกับกระจกที่ตำแหน่งรังสีสะท้อนตัดกระจก
X = ความกว้างของกระจกที่น้อยที่สุดที่ใช้
จำนวนภาพที่เกิดขึ้น (N) = (360o/ q) - 1
ถ้าไม่ลงตัวเหลือเศษเท่าใดให้ปัดเศษเป็น 1
ตัวอย่างที่ 1 กระจกเงาราบ 2 บาน วางทำมุมกัน 600 นำวัตถุมาวางระหว่างกระจกทั้ง 2 บาน ถ้ามองภาพของวัตถุผ่านกระจกบานใดบานหนึ่งจะเห็นภาพกี่ภาพ
วิธีทำ จากสูตร (N) =(360o/ q) - 1
แทนค่า (360o/ q) - 1 = 5 ภาพ
ตอบ จำนวนภาพจะเห็น 5 ภาพ (ภาพสุดท้ายซ้อนกัน)
แบบฝึกหัด
1. จงคำนวณหาจำนวนภาพที่เกิดขึ้นในกระจกเงา 2 บาทำมุมกัน
ก. 0 องศา ข. 30 องศา ค. 50 องศา ง. 90 องศา